Panoramiczny obraz państwa polskiego odradzającego się po latach niewoli. Cezary Baryka urodził się i wychował w pięknym, kosmopolitycznym Baku, w Imperium Rosyjskim. Choć oboje rodzice byli Polakami, mówił po rosyjsku znacznie lepiej niż po polsku. Gdy miał 14 lat, jego dostatnie i szczęśliwe życie przerwał wybuch I wojny światowej. Ojciec został powołany do wojska. W Baku wybuchła rewolucja, potem wojna Ormian z Tatarami, potem przyszli bolszewicy. Dom Baryków został kompletnie splądrowany,...
To największa historyczna powieść Stefana Żeromskiego, będąca wielką panoramą, ukazującą w epizodach społeczeństwo polskie, różnorodne jego postawy i poglądy. Widzimy ją "oczami" trzech głównych bohaterów: księcia Gintułta – poprzez Legiony Dąbrowskiego i kampanię włoską; Krzysztofa Cedro – przez wyprawę hiszpańską; Rafała Olbromskiego -poprzez wojnę 1809 roku.
