Przygoda dzieje się w okresie świąt Bożego Narodzenia. Znajomy Szerloka Holmesa posłaniec Peterson jest świadkiem nocnej awantury. Wkracza, aby pomóc biednej ofierze – pijanemu starcowi, napastowanemu przez chuliganów. Jednak ten, po nieumyślnym wybiciu szyby w sklepie ucieka, pozostawiając na ulicy podniszczony kapelusz i dorodną gęś. Peterson bez wahania zabiera te rzeczy do Holmesa. Dedukuje z kapelusza cechy właściciela, a gęś oddaje Petersonowi. Wkrótce w gęsi znaleziony zostaje błękitny...
Panna Helena Stoner, mieszkająca u ojczyma, dr Roylotta, udaje się do Szerloka Holmesa w sprawie tajemniczej śmierci swej siostry, Julii Stoner, która przed śmiercią wypowiedziała zagadkowe słowa: „To była wstęga, centkowana wstęga!”.
Doktor Watson rozmawia z Szerlokiem Holmesem o różnych przedmiotach i ich historii. Holmes pokazuje mu kawałki brudnego metalu. Swego czasu, kiedy był na wakacjach u swojego przyjaciela ze szkolnej ławy, Reginalda Musgrave’a, ten poprosił go o rozwiązanie sprawy zaginięcia jego lokaja, Bruntona. Miało ono związek z tajemniczym „Rytuałem Musgrave’ów”, którym przed swoim zniknięciem Brunton bardzo się interesował. Reginald Musgrave przyłapał go w środku nocy, czytającego rodzinny dokument z...
Historia, której akcja rozgrywa się w 1889 roku, składa się głównie z historii młodego inżyniera hydraulika z Londynu, pana Wiktora Hatherleya, opowiadającego dziwne wydarzenia z poprzedniej nocy najpierw doktorowi Watsonowi, który zebrał kikut tam, gdzie odcięto kciuk pana Hatherleya, a potem samemu Szerlokowi Holmesowi.
