Ён сказаў:
— Ай-ай, друга, нашто крычыш?
Чыясьці цёмная вялікая рука пранесла над галавой Фількі бярэма ламачча і кінула яго ў касцёр. То былі яловыя лапкі, што даюць шмат святла і іскраў, якія з гудзеннем ляцяць угору. І там, угары, яны гаснуць не хутка, а гараць і мігцяць, нібы россыпы зорак.
Дзеці ўскочылі на ногі, а да вогнішча падсеў чалавек. З выгляду ён быў невялікі, насіў скураныя накаленнікі, а на галаве ў яго быў капялюш з бяросты.
— Гэта Фількаў тата, паляўнічы! — закрычала Таня. — Ён сёння начуе тут, побач з нашым лагерам. Я яго ведаю.
Паляўнічы падсеў бліжэй да Тані, заківаў ёй галавой і ўсміхнуўся. Усміхнуўся ён і іншым дзецям, паказаўшы свае шырокія зубы, сточаныя доўгім муштуком меднай люлькі, якую ён моцна сціскаў у руцэ. Штохвілінна ён падносіў да сваёй люлькі вугольчык і соп ёю, нічога не гаворачы. Аднак гэтае сапенне, гэты ціхі і мірны гук нібыта гаварылі ўсім, хто сабраўся яго слухаць, што ў галаве гэтага дзіўнага паляўнічага не было ніякіх благіх намераў.
І таму калі да агню падышоў важаты Косця і запытаўся, чаму ў лагеры чужы чалавек, то дзеці закрычалі ўсе гуртам:
— Не чапай яго, Косця! Гэта Фількаў тата, хай ён пасядзіць з намі! Нам весела з ім!
— Дык гэта бацька Фількі, — сказаў Косця. — Цудоўна! Я пазнаю яго. Але ў такім разе я паведамляю вам, таварыш паляўнічы, што ваш сын Філька любіць есці сырую рыбу і частуе ёю іншых, напрыклад, Таню Сабанееву. Гэта адно. А па-другое, са свайго піянерскага гальштука ён робіць плаўкі і купаецца ля Вялікіх камянёў, што яму катэгарычна забаронена.
Сказаўшы гэта, Косця пайшоў да другіх кастроў, якія ярка гарэлі на паляне. А паколькі паляўнічы не ўсё зразумеў з таго, што гаварыў яму Косця, то ён паглядзеў услед яму з павагай і на ўсякі выпадак паківаў галавой.
— Філька, — сказаў ён, — я жыву ў стойбішчы, палюю на звера і плачу грошы, каб ты жыў у горадзе, вучыўся і быў заўсёды накормлены. Што ж з цябе будзе, калі за адзін толькі дзень ты нарабіў столькі ліха, што на цябе скардзяцца начальнікі? Бяры рэмень, ідзі ў лес і прывядзі сюды майго аленя. Ён пасвіцца недзе паблізу. Я пераначую ля вашага вогнішча.
І ён даў Фільку рэмень, выраблены з ласінай скуры, такі доўгі, што яго можна было закінуць на вяршаліну самага высокага кедра.
Філька ўстаў, пазіраючы на сяброў, ці не падзеліць хто з ім пакаранне. Тані стала шкада яго: гэта ж ён частаваў яе раніцай сырой рыбай, а ўвечары мурашкавым сокам і, можа, дзеля яе купаўся ля Вялікіх камянёў.
Яна ўскочыла з зямлі і сказала:
— Пойдзем, Філька. Мы зловім аленя і прывядзём яго да твайго бацькі.
І яны пабеглі да лесу, які сустрэў іх па-ранейшаму маўкліва. Скрыжаваныя цені ляжалі на імху паміж ялін, а воўчыя ягады блішчалі на кустоўі пад зорным святлом. Алень стаяў зусім блізка, пад піхтай, і аб'ядаў мох, што звісаў з яе галін. Алень быў такі рахманы, што Фільку не давялося нават разгортваць аркан, каб накінуць яго на рогі. Таня ўзяла аленя за повад і па роснай траве вывела яго на ўзлесак, а Філька прывёў яго да вогнішча.
Паляўнічы засмяяўся, убачыўшы дзяцей з аленем. Ён падаў Тані сваю люльку, каб яна пакурыла, бо ён быў добры чалавек.
Але дзеці засмяяліся. А Філька строга растлумачыў яму:
— Тата, піянеры не кураць. Ім нельга курыць.
Паляўнічы быў вельмі здзіўлены. Але ж нездарма ён плаціць грошы за сына, нездарма ж сын жыве ў горадзе, ходзіць у школу і носіць на шыі чырвоную хустку. Ён павінен знаць такія рэчы, пра якія не ведае бацька. І паляўнічы закурыў сам, паклаўшы руку Тані на плячо. А алень падыхаў ёй у твар і дакрануўся да яе рагамі, якія таксама ўмелі быць далікатнымі, хаця ўжо даўно зацвярдзелі.
Таня села на зямлю побач з ім амаль шчаслівая.
На паляне гарэлі кастры, вакол кастроў спявалі дзеці, і доктар хадзіў сярод дзяцей, турбуючыся за іх здароўе.
І Таня здзіўлена думала:
«Сапраўды, хіба гэта не лепш за аўстралійскага сабаку дзінга?»
Чаму ж ёй так хочацца плысці па рацэ, чаму звініць у вушах голас рачных хваль, якія б'юцца аб каменне, і так хочацца перамен у жыцці?
Саранкі, якія ўчора Таня выкапала вострым сучком з зямлі, цудоўна захаваліся да раніцы. Яна ахінула іх карані мокрай травой і мохам, загарнула сцябліны ў свежую бяросту і, калі ўзяла кветкі пад паху, а на плечы прыладзіла свой рэчавы мяшок, адразу зрабілася падарожнікам, гатовым у далёкую дарогу.
Змены аказаліся нечакана хуткімі. Лагер вырашылі закрыць, а дзяцей завезці ў горад, бо доктар палічыў, што начная раса вельмі шкодзіць іх здароўю. Што ні кажыце, а была ўжо восень.
І сапраўды, паменела летніх траў, і вось ужо тыдзень, як палаткі раніцай пакрываліся шэранню, а на лісці ў лесе да паўдня віселі кроплі расы, ядавітыя ўсе да адной, як змеі.
Аднак шлях, які чакаў Таню, не быў далёкі. Карацей кажучы, гэта была тая самая дарога, па якой учора праехаў з шумам аўтобус. І хаця яна выбягала з лесу, і ўцякала ў лес, і здавалася новай, сёння на ёй стаяў пыл — крамяністы пыл, які ніяк не маглі суняць нават старыя піхты, што раслі ўздоўж абочын. Яны только адмахваліся ад яго сваімі сінімі лапамі.
Таня добра бачыла гэта, ідучы ззаду ўсіх у залатым вянку з пылу. А побач з ёй ішоў Філька разам са сваім бацькам, і самы апошні — алень. Ён таксама не любіў пылу і галасістых медных труб, у якія кожныя паўгадзіны трубілі лагерныя музыканты, ідучы за вазамі з паклажай. І калі міма праехалі на танках чырвонаармейцы і крыкнулі дзецям «ура», ён так моцна нацягнуў повад, што вырваў яго з рук паляўнічага і знік у лесе разам з уюкам. А якраз там былі самыя дарагія рэчы Фількі і Тані. Аленя давялося шукаць.
