вершы
Полацак—Менск
2000
Сэрыя "Анталёгія"
Каардынатар сэрыі: Алесь Аркуш
Мастак: Хведар Хамякоў
Кампутарны набор аўтара
Вёрстка: Алесь Суднік
Выдавецкая суполка "ПОЛАЦКАЕ ЛЯДА" 2000
© Людміла Рублеўская
© Таварыства Вольных Літаратараў
© OCR: Камунікат.org, 2011 год
© Інтэрнэт-версія: Камунікат.org, 2011 год
* * *
Чорнае неба
над гэтай зямлёй блаславенай.
Крышыцца ціша на сотні асколкаў звяглівых.
Не нараджае багіню азёрная пена,
Не вырастаюць між купаў ядлоўцу алівы.
Ціха ідзе Герастрат да забытага храма.
Сцены кране —
і, забыты, вяртаецца ў немач.
Вогнішча паліць жабрак
ля касцельнае брамы.
Курчацца ў полымі кнігі
пра славу і веліч.
Вабіць дарога, якую прамень пазначае
Ад падваконня —
да белага берага поўні.
Край блаславёны
калыша ў прадоннях маўчанне,
Белы прамень
пазначае паэтавы скроні.
* * *
Жыццё прыцісне, як магільная зямля.
Не распрастаеш крыл, і не расціснеш вуснаў.
Крыжы царкоўныя над горадам ляцяць,
На іх ляцяць раскрыжаваныя Ісусы.
Не адрадзіць нікому горад мерцвякоў.
Нашто ахвяры, самаспальванне і вершы?
Я за пісьмовы стол сядаю зноў і зноў,
I зноў натхненне за радком канае першым.
Усё цяжэй сваю адрозненнасць трываць,
Сваю няздольнасць далучыцца да грамадства
Так неадольна часам хочацца лятаць,
Што застаецца толькі горка рассмяяцца.
* * *
I расколаты,
звон не забудзе ніколі свой голас.
Я — апошняя ў свеце, хто вежу збудуе сваю.
Па нябёсах чужых залатое пракоціцца кола,
А карэту ля райскае Брамы спынілі маю.
Басанож, басанож
па аскепках люстэрак і мараў.
Па халоднай зямлі, у якой
цяжка выкапаць дол.
А камусьці здаецца —
я мякка ступаю па хмарах,
I ліхтар нада мной клапатлівы трымае анёл.
Ні крыжа і ні крылаў —
жаночыя вузкія плечы.
А якому ўрачу
ты пакажаш агонь — у душы?
Невыносны мой боль,
і нябачны,
і можа быць — вечны,
Але я — ці хачу
назаўсёды яго патушыць?
ПОЗНА
Закончыўся вечар у сінім тумане.
Ізноў прасвятляюцца вочы іконаў.
I горад, які існуе на спадмане,
Каменныя спіны згінае стамлёна.
За гэтым вакном — ні кавалачка неба.
Шаргоча, вуркоча начная дарога.
Гніе сарцавіна Адвечнага дрэва.
Галіны ля райскага ссохлі парога.
Ад сэрца да сэрца праходзіць цямрэча,
I гасіць, як свечкі па службе царкоўнай.
I зноў загараецца лёс чалавечы
Ад ціхага слова, ад цёмнай іконы.
Сусвет рассыпаецца дробнасцю светаў,
Вялікасцю хрусткай
карон маскарадных.
I свеціцца поўня ў вачніцах паэтаў,
Да працы карыснай зямной
непрыдатных.
ЗАБЫЦЬ ВЕНЕЦЫЮ
Забыць Венецыю.
А заадно — і Рым.
I Дрэздэн, і Верону, і Варшаву.
Ёсць толькі неба, шэрае, як дым,
Над горадам, з якога не з'язджаюць.
Хто выдумаў —
не акаваць душы?
I на яе ланцуг знайсці не цяжка.
I тут таксама можна добра жыць
Між комінам, і сметнікам, і пляшкай.
Вось толькі — пра Венецыю...
Пра сон,
Пра мора,
смерць ад пацалунку мора,
Пра вітражы гатычныя акон,
Каменных львоў
і брукаваны дворык —
Забыць... Забыцца...
Што Гекуба — нам?
Што мы — Гекубе?
Гамлеты без трона.
Квадратныя вітрыны нашых крам
Цямней і таямнічай водаў Роны.
Нібы гандола, месяц праплыве,
Мой човен залаты, маё чаканне.
І ліст асенні на сухой траве
Зблісне тужліва
маскай карнавальнай.
Забыць Венецыю.
БАЛАГАН
Пажоўклая трава. Не звяў адзін палын.
Мядзедзь на ланцугу пляцецца за павозкай.
Гірляндам штучных руж натомлены факір
Бліскучасць надае пры дапамозе воску.
Зялёнае трыко цыруе акрабат.
А збоку, ля калёс, маленькая цыркачка
Смяецца і пяе
пра салаўіны сад
Падкідваючы ўверх жанглёрскі сіні мячык.
Заўсёды будзе хлеб — іх не пакіне
Бог. Навошта сумаваць?
Іх рамяство — вясёласць.
Вазьміце і мяне ў апошнюю з дарог,
Абрыд мне балаган, дзе вумнасці гавораць.
Абрыдла фальш вакол, мастацкасці фальга,
Куды там зорку ў лоб —
задавальняйся шнарам.
Мне спрыту не стае.
Смяецца балаган.
Ды за пацеху ў ім не кідаюць дынары.
Парыпвае вазок,
пагруквае ланцуг...
Дзяўчынка ўсё пяе пра салаўя і ружу.
А песня ўсё далей...
Асоту белы пух
Услед за ёй ляціць
між аблачын і лужын
* * *
воля выбару
застаюся ў раі
змей прыніжана адпаўзае
каменні што склалі б Вавілонскую вежу
рассыпаныя па бездакорным Сусвеце
ніводзін з іх не падымецца на Авеля
таму што не народзіцца
ні ахвяра ні забойца
толькі я
буду спатыкацца
аб нямыя бясформенныя глыжы
занадта паслухмяная
нават для таго
каб прыбраць іх з дарогі
НЕДЗЕ Ў ЕЎРОПЕ
Зноў выпаў снег.
Забілі святара.
Красуня не заторгвае фіранкі —
Жаўнеры едуць. Золатам гараць
Іх эпалеты гэтым ясным ранкам.
Нічога не змянілася.
Чужы
Прыйшоў — і пойдзе.
Вадзіцца дарэмна.
Касцёлы, як іржавыя нажы,
Прымерваюцца да нябёсных венаў.
I вось ужо пайшоў крывавы снег,
Але растаў...
У белым — болей смерці.
Заторгнутых фіранак ціхі грэх
Ніколі не адкрые бедны Вертэр.
Назаўтра на далёкую вайну
Зноў чужакі паедуць праз мястэчка.
Рукамі абдымаючы сцяну
У снег спаўзе чарговы чалавечак.
Сам вінаваты —
думай пра сям'ю.
А тут жыццё не скончыцца ніколі.
I людзі песні новыя спяюць
Пра горад свой, які не хоча волі.
* * *
Не падкажуць на развітанне,
дзе чакае Харонаў човен.
Давядзецца самому крочыць
уздоўж балоцістых берагоў,
у цямрэчы, па самай твані,
з камарыным піскам над вухам
(я не веру, што ёсць балота —
хай за светам — без камароў).
Будзеш доўга ісці і падаць,
добра, сам сябе не пабачыш,
перапэцканага дарэшты.
Пад нагою нешта слізгае —
ці то жаба, ці то гадзюка —
што за клопат?
Ты — ужо мёртвы.
Шлях бясконцы, гразкі і ціхі —
Не пляскочуць у Стыксе хвалі.
Ну, каб ведаў — не паміраў бы.
Дзе басяцкі той перавозчык?
Анічога нідзе.
I нават
разумееш —
і не было.
