Реклама полностью отключится, после прочтения нескольких страниц!
А потым з гаража вярнуўся спадар Шэбеста, прыйшоў увесь мокры і адразу спытаў: «Дзе цётачка?» — Шэбестава не ведала, што адказаць, а таму прамармытала, што цётачка Вілма пайшла пагуляць, а спадар Шэбеста схапіўся за галаву: «Гэтая жанчына блёкату аб'елася, на дварэ дождж як з цэбра, а яна ідзе на прагулку», — а спадарыня Шэбестава, якая якраз выцягвала шалік з пральнай машыны, паказала на вешалку, дзе вісеў цётчын парасон, і сказала: «Зірніце, яна нават парасон не ўзяла, вось здагадалася, прамокне да рубчыка», — а Мах тым часам узяў той мокры выпраны шалік, ціхенька сказаў Шэбеставай: «Бывай, я пайшоў дадому», — і незаўважна выслізнуў з кватэры, а апынуўшыся за дзвярыма, з дапамогай слухаўкі ператварыў шалік у цётачку Вілму, пазваніў у дзверы і кінуўся наўцёкі.
А спадар Шэбеста, пачуўшы званок, адчыняе дзверы: за імі стаіць цётачка Вілма ў начной кашулі, уся мокрая — хоць выкручвай; спадарыня Шэбестава пляскае рукамі: «Далібог, цётачка, што гэта ты прыдумала, хадзіць у начной кашулі па такой залеве, да таго ж без парасона, што, калі ты прастынеш, хутчэй у ложак, я табе звару гарбаты з цытрынай», — а цётачка Вілма і не пярэчыць, адно толькі просіць у ложак тэлефон, спадар Шэбеста ейную просьбу задавольвае, і вось цётачка кладзецца і адразу ж тэлефануе сяброўцы Ірме, і пачынае распавядаць, што яна толькі што вярнулася з Парыжа, дзе трохі ветранае надвор'е, што яна ўпала з Эйфелевай вежы, але, на шчасце, з ёй усё ў парадку, што яна пабывала нават у заапарку, дзе яе паўгадзіны жаваў нейкі леў, а спадарыня Шэбестава ў роспачы ламае рукі і паўтарае: «Божа мілы, яна трызніць, ёй зараз жа трэба ў больніцу», — а спадар Шэбеста сур'ёзна ківае галавой: «Ну вядома, мы не можам браць на сябе такую адказнасць, што, калі ў яе запаленне лёгкіх», — і ён бярэ парасон і бяжыць у тэлефонную будку выклікаць хуткую, і, набіраючы нумар, бурчыць сабе ў вусы: «Я ж казаў, як прыедзе цётачка Вілма, непрыемнасцяў не абярэшся».
Аднойчы пад канец навучальнага года настаўніца выклікала Горачка з Пажоўтам на праверку хатняга задання, але Горачак яго не выканаў, а Пажоўт і пагатоў, тым не менш настаўніца амаль не раззлавалася, сказаўшы, што гэта ўжо ўсё адно нічога не вырашае, бо яны так ці інакш застануцца на другі год, і выклікала на тое заданне ўзорную вучаніцу Трэйбалаву.
Але ж ва ўзорнай вучаніцы Трэйбалавай таго задання таксама не было, а калі настаўніца выказала сваё здзіўленне, маўляў, як гэта так, Трэйбалава пачала плакаць, што ў іхняй сям'і гора, што татаў брат, дзядзечка Леапольд, які быў прафесарам у даследчым інстытуце, знік у палярных шыротах, што навуковая экспедыцыя, у якой ён удзельнічаў, учора вярнулася без яго, што тыя людзі тры месяцы марна шукалі яго непадалёк ад Паўночнага полюса, і таму ёсць сур'ёзнае падазрэнне, што дзядзечку Леапольда з'елі белыя мядзведзі; Трэйбалава заходзілася плачам і прычытала, што гэта быў самы добры дзядзечка на свеце, што са сваіх падарожжаў ён прывозіў падарункі для ўсёй сям'і і што яго ўсе вельмі любілі; так яна ўсё плакала і не магла супакоіцца, і настаўніца ёй тое заданне ўрэшце прабачыла; на перапынку ж Мах з Шэбеставай дамовіліся, што было б вельмі шкада, калі б такі добры чалавек вось так без нічога ніякага проста згубіўся, што яны гэтага добрага дзядзечку Леапольда паспрабуюць знайсці, а слухаўка, схаваная ў Маха ў тумбачцы, ім у гэтым абавязкова дапаможа, і што на Паўночны полюс яны выправяцца адразу ж пасля абеду.
Стоячы на школьным калідоры, яны нават не здагадваліся, што за рогам іх размову падслухоўваюць Горачак з Пажоўтам, а між тым пасля перапынку тыя двое ў клас ужо не вярнуліся — яны пайшлі ў недалёкі парк і прыселі на лавачцы, каб абмеркаваць наяўную сітуацыю; Пажоўт сказаў: «Чым на другі год, лепш уцячы ў Амерыку, паслухай, Горачак, мы ведаем, дзе Мах хавае чарадзейную слухаўку, скрадзем яе — і праз хвіліну мы ў Нью-Ёрку, там для пачатку папрацуем чысцільшчыкамі чаравікаў, зробімся мільянерамі і будзем інвеставаць у вытворчасць газы», — але Горачак, які быў меншы нягоднік, сказаў: «Каб ты ведаў, Пажоўт, у гэтым я табе не таварыш; Мах з Шэбеставай збіраюцца выратаваць нейкага прафесара, і калі мы ім у гэтым перашкодзім, гэты чалавек будзе на нашым сумленні», — на што Пажоўт задумаўся: «Эх ты, баязлівец, ну добра, паедзем тады з імі на Паўночны полюс, адтуль да Амерыкі рукой дастаць», — а калі Горачак вырачыў на Пажоўта вочы, як той збіраецца зрабіць так, каб Мах і Шэбестава ўзялі іх з сабой, той адказаў: «Ты не турбуйся, у мяне ўсё прадумана».
А калі потым Мах прыйшоў са школы дадому, спадарыня Махава сказала: «У тваім пакоі цябе чакаюць Горачак з Пажоўтам, я хацела іх выгнаць, але яны сказалі, што прынеслі табе важнае даручэнне ад спадара дырэктара», — а Мах сказаў: «Што за лухта», — і паспяшаўся ў свой пакой, але ж там ён ані Горачка, ані Пажоўта не знайшоў, спадарыня Махава абшукала ўсю кватэру, а потым сказала: «Вар'яцтва нейкае, куды гэтыя двое маглі падзецца?»
А пасля абеду, калі спадарыня Махава пайшла ў цырульню, Мах патэлефанаваў Шэбеставай і сказаў, што акцыя па выратаванні прафесара Трэйбала можа пачацца, і ўжо праз імгненне пачуўся званок у дзверы — гэта была Шэбестава, на ёй было маміна футра і татава футровая шапка-аблавушка, за сабой яна цягнула санкі, па якія схадзіла ў склеп, а побач з ёй сядзеў Джанатан, якога яна пазычыла ад спадарыні Кадрножкавай; Мах акінуў іх вокам і сказаў: «Трэба спяшацца, мне страшэнна горача», — што не дзіўна, бо на ім было чатыры швэдры, спачатку ён нават хацеў апрануць шэсць, аднак два загадкава зніклі, і Мах сказаў: «Ведаеш, Шэбестава, гэта проста дзіва нейкае: нібыта ў мяне нехта скраў два швэдры, а замест іх паклаў новенькія пальчаткі, вось, паглядзі», — а Шэбестава адказала: «Дык што ж, возьмем іх з сабой, запасныя нам не зашкодзяць», — і яны сунулі іх у заплечнік, яшчэ паклалі туды ежу і сякерку, потым Мах адшукаў у каморцы камлатую шапку, якую з Расеі прывёз дзядзька Карал, і вось нарэшце яны нешта сказалі ў слухаўку і разам з санкамі і Джанатанам расталі ў паветры.
Яны апынуліся сярод бясконцага снегу і лёду, вакол не было нікога, хто мог бы ім паказаць дарогу, мароз там быў такі жахлівы, што амаль немагчыма было ані дыхаць, ані гаварыць, і тым не менш Шэбестава сказала: «Гэй, Мах, вунь там нейкі цюлень, паспрабуем спытаць у яго?» — і папрасіла слухаўку ператварыць яе ў цюленя, пасля чаго яна з другім цюленем перакінулася парай словаў, а даведаўшыся, у якім баку Паўночны полюс, зноў зрабілася Шэбеставай і пераклала Маху цюленевы словы, а Мах сказаў: «Ну дык хадзем», — і папрасіў слухаўку ператварыць Джанатана ў сабачую запрэжку, Джанатан раптам размножыўся, з яго зрабілася шэсць Джанатанаў, запрэжаных у санкі, Мах з Шэбеставай на тыя санкі пагрузілі заплечнікі і селі самі, пасля чаго Джанатаны пабеглі, і санкі памчалі наперад, як на мазаных колах.
Так яны і ехалі — то па снезе, то па лёдзе, сям-там бачылі маржоў, цюленяў і белых мядзведзяў, ды ад хуткай язды неўзабаве адчулі пякельны холад, і яны вырашылі папрасіць у слухаўкі крыху гарачай гарбаты, але ўявіце сабе: са слухаўкі ніхто не азваўся, слухаўка ні на якія просьбы не рэагавала, і Мах сказаў: «Шэбестава, іду ў заклад, што гэтая слухаўка папросту замерзла, з ёй трэба ў цяпло, але ж куды?» — аднак Шэбестава ў гэты момант закрычала: «Мах, здаецца, мы ўжо прыехалі», — яны спыніліся, злезлі з санкаў, і Мах сказаў: «Ну вядома ж, Шэбестава, мы прыехалі, ты стаіш на саменькім Паўночным полюсе», — мароз там быў яшчэ большы, і Мах расшпіліў заплечнік, каб надзець яшчэ тыя запасныя пальчаткі, але ж толькі ён да іх дакрануўся, здарылася нешта зусім нечаканае: каля іх раптам з'явіліся Горачак з Пажоўтам, бо гэтыя двое, знайшоўшы ў Маха ў тумбачцы слухаўку, папрасілі ператварыць іх у пальчаткі на той час, пакуль яны не апынуцца на полюсе.